Hà Nội (TTXVN 14/4/2025) Với chủ đề “Chuyển đổi xanh bền vững, lấy con người làm trung tâm”, Việt Nam lần đầu tiên đăng cai Hội nghị Thượng đỉnh Đối tác vì Tăng trưởng xanh và Mục tiêu toàn cầu 2030 (P4G). Hội nghị diễn ra từ ngày 14 đến 17/4/2025, là dịp để Việt Nam khẳng định cam kết mạnh mẽ trong việc thúc đẩy tăng trưởng xanh, hướng tới một nền kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường.
Quyết tâm cùng cộng đồng quốc tế thúc đẩy các chiến lược chuyển đổi xanh và bền vững
P4G là hội nghị cấp cao đa phương về tăng trưởng xanh. P4G đã được tổ chức ba lần trước đây, tại Đan Mạch, Hàn Quốc và Colombia; lần thứ tư này được tổ chức tại Việt Nam.
Đây là lần đầu tiên Việt Nam đăng cai tổ chức một hội nghị cấp cao đa phương về tăng trưởng xanh. Các nước sẽ cùng ra “Tuyên bố Hà Nội” để nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng trưởng xanh, phát triển bền vững.
Theo Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Bùi Thanh Sơn, trong bối cảnh phát triển bền vững và chuyển đổi xanh là xu thế tất yếu, là lựa chọn chiến lược của các quốc gia, Hội nghị thượng đỉnh P4G lần này là cơ hội để Việt Nam khẳng định những cam kết mạnh mẽ trong thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững của Liên hợp quốc, cũng như quyết tâm cùng cộng đồng quốc tế thúc đẩy các chiến lược chuyển đổi xanh và bền vững ở cấp độ quốc gia, khu vực và toàn cầu.
Việc tổ chức Hội nghị cũng nhằm cụ thể hoá các chủ trương, quan điểm của Đảng, Nhà nước Việt Nam về đối ngoại, làm sâu sắc thêm quan hệ giữa Việt Nam với các đối tác, nâng cao vị thế, vai trò của Việt Nam tại các cơ chế đa phương, qua đó tranh thủ các nguồn lực quốc tế cho phát triển, đặc biệt là về chống biến đổi khí hậu, chuyển đổi xanh, chuyển đổi số, khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.
Bên cạnh đó, trong bối cảnh Việt Nam đang bước vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc, đây cũng là dịp để chúng ta khẳng định đường lối của Đảng, Nhà nước Việt Nam trong phát triển bền vững, “không hy sinh tiến bộ, công bằng xã hội và môi trường để chạy theo tăng trưởng kinh tế đơn thuần”; tăng trưởng xanh phải góp phần thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội.
Thông qua việc tổ chức Hội nghị lần này, chúng ta mong muốn truyền tải đến cộng đồng quốc tế thông điệp về một Việt Nam đang quyết tâm, nỗ lực chuyển đổi mô hình tăng trưởng, thúc đẩy phát triển nhanh, bền vững, những thành tựu, tiềm năng phát triển kinh tế mạnh mẽ cũng như những giá trị văn hóa độc đáo của đất nước, tinh thần hiếu khách, thân thiện và bản lĩnh vững vàng của con người Việt Nam.
Thúc đẩy tăng trưởng xanh, hướng tới một nền kinh tế bền vững và thân thiện với môi trường
Tăng trưởng xanh được Việt Nam xác định là một trong những trụ cột trọng yếu trong chiến lược phát triển bền vững quốc gia. Quan điểm này đã được thể chế hóa trong nhiều văn kiện quan trọng, đặc biệt là Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến 2050, được ban hành theo Quyết định số 1658/QĐ-TTg ngày 1/10/2021 của Thủ tướng Chính phủ. Chiến lược đặt ra mục tiêu: thúc đẩy cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng, nhằm đạt được thịnh vượng về kinh tế, bền vững về môi trường và công bằng về xã hội; hướng tới nền kinh tế xanh, trung hòa các-bon và đóng góp vào mục tiêu hạn chế sự gia tăng nhiệt độ toàn cầu.
Sau khi ban hành Chiến lược, Chính phủ đã chỉ đạo xây dựng và ban hành Kế hoạch hành động quốc gia về tăng trưởng xanh giai đoạn 2021-2030, với 26 nhóm nhiệm vụ trọng tâm và hàng trăm hoạt động cụ thể, giao rõ trách nhiệm cho các bộ, ngành, địa phương.
Không chỉ dừng ở việc ban hành chính sách, Việt Nam còn tích cực thúc đẩy tăng trưởng xanh thông qua cam kết mạnh mẽ tại Hội nghị COP26 – đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050. Cam kết này thể hiện rõ quyết tâm của Việt Nam trong việc chung tay với cộng đồng quốc tế chống biến đổi khí hậu. Cùng với đó, Việt Nam đã thành lập Tổ công tác của Thủ tướng về chuyển đổi năng lượng công bằng, nhằm cụ thể hóa lộ trình phát triển năng lượng sạch gắn với công bằng xã hội.
Sau hơn ba năm triển khai Chiến lược quốc gia về tăng trưởng xanh, Việt Nam đã đạt được nhiều kết quả tích cực. Tỷ lệ che phủ rừng duy trì ổn định ở mức 42%-43%, thuộc nhóm các quốc gia có độ che phủ cao trong khu vực. Năng lượng tái tạo phát triển nhanh. Tính đến cuối năm 2024, tổng công suất lắp đặt của các nguồn năng lượng tái tạo (không bao gồm thủy điện) tại Việt Nam chiếm trên 27% tổng công suất hệ thống điện quốc gia. Đến cuối năm 2024, sản lượng điện từ các nguồn tái tạo chiếm trên 27% tổng công suất nguồn toàn hệ thống. Đây là kết quả đáng ghi nhận, thể hiện bước chuyển dịch rõ rệt trong cơ cấu năng lượng.
Song song với phát triển năng lượng sạch, tài chính xanh cũng đang trở thành trụ cột thúc đẩy quá trình chuyển đổi. Việt Nam đã xây dựng khung hướng dẫn phát hành trái phiếu xanh, vận hành thí điểm thị trường tín chỉ carbon, đồng thời ưu tiên nguồn vốn đầu tư công cho các dự án hạ tầng xanh. Nhiều tổ chức quốc tế, như: WB, ADB, EU, JICA, GIZ… đã và đang hỗ trợ Việt Nam về kỹ thuật, tài chính và công nghệ trong các dự án chuyển đổi xanh, tăng trưởng carbon thấp.
Bên cạnh đó, mô hình kinh tế tuần hoàn và sản xuất sạch hơn đã được áp dụng tại nhiều doanh nghiệp và khu công nghiệp, đặc biệt trong các ngành, như: dệt may, da giày, chế biến thực phẩm… Nhiều khu công nghiệp đã bắt đầu triển khai mô hình “khu công nghiệp sinh thái”, từng bước gắn phát triển kinh tế với bảo vệ môi trường và sử dụng bền vững tài nguyên. Chuyển đổi số trong ngành nông nghiệp cũng đã giúp nâng cao năng suất, giảm phát thải khí nhà kính.
Ở cấp địa phương, nhiều tỉnh, thành phố, như: TP Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Huế, Đà Nẵng… đã xây dựng kế hoạch hành động tăng trưởng xanh riêng, phù hợp với điều kiện thực tiễn của từng địa phương. Nhiều sáng kiến đã được triển khai, như: giao thông xanh, trồng cây đô thị, quản lý chất thải rắn thông minh, năng lượng mặt trời trên mái nhà, hay nông nghiệp hữu cơ, tuần hoàn. Những nỗ lực này cho thấy chuyển đổi xanh không chỉ là định hướng của trung ương mà còn được lan tỏa mạnh mẽ đến cơ sở.
Một yếu tố xuyên suốt trong tiến trình này là con người. Việt Nam xác định tăng trưởng xanh phải đi liền với phát triển bao trùm, công bằng, lấy con người làm trung tâm. Trong quá trình đó, Nhà nước đã tích cực hỗ trợ đào tạo lại lực lượng lao động, đặc biệt ở các ngành có nguy cơ mất việc do chuyển đổi năng lượng; thúc đẩy phổ biến kiến thức môi trường, giáo dục lối sống xanh trong nhà trường; xây dựng các cộng đồng tiêu dùng bền vững.
Những thành quả đã đạt được là nền tảng vững chắc để Việt Nam hướng đến các mục tiêu xa hơn trong tương lai: đến năm 2030, giảm ít nhất 15% cường độ phát thải khí nhà kính trên GDP; đến năm 2050, đạt tỷ trọng năng lượng tái tạo ít nhất 30%, kinh tế số chiếm 50% GDP và 100% các đô thị lớn triển khai hệ thống giao thông xanh. Song song đó là việc xây dựng lối sống thân thiện môi trường, tiêu dùng xanh và hình thành một xã hội văn minh, bền vững.
Hội nghị Thượng đỉnh P4G chính là minh chứng cho sự chủ động, tích cực của Việt Nam trong các sáng kiến toàn cầu về tăng trưởng xanh. Đây không chỉ là cơ hội để khẳng định năng lực tổ chức, uy tín quốc tế, mà quan trọng hơn, là diễn đàn để Việt Nam truyền tải thông điệp về một quốc gia đang chuyển mình mạnh mẽ, tiến bước vào con đường phát triển xanh, đổi mới sáng tạo và bền vững.
Tăng trưởng xanh không còn là lựa chọn, mà là con đường tất yếu để Việt Nam hiện thực hóa khát vọng phát triển hùng cường, bảo đảm môi trường sống trong lành cho hôm nay và thế hệ mai sau./.
